Muragesh Hiremath | LinkedIn
Muragesh Hiremath, , Govt Polytechnic Belgaum, KarnatakaRecommendations2 people have recommended Muragesh133connectionsJoin LinkedIn & access Muragesh’s full profileJoin LinkedIn and access Muragesh’s full profile. It’s free!As a LinkedIn member, you’ll join 300 million other professionals who are sharing connections, ideas, and opportunities.See who you know in commonGet introducedContact Muragesh directly133connectionsPlem Construction LtdSenior Project ManagerStarting November 2006
BackgroundCivil engineer with strong technical background and having more than 19 years of experience in supervision, execution and management with projects ranging from road projects of National Highways, Express ways, State Highways, Earth works, Drainage Layer, Wet Mix Macadam, Chip and seal, Slurry seal, Cape seal, Bitumen roads, Concrete roads, Minor bridges, Box culverts, Pipe culverts, Retaining walls, Road Over Bridge, Under Passes, pipe rack structures, equipment platforms and tussle foundations, industrial Projects. Land preparation and Pivots errection, field irrigation channels, hydraulic structures, Residential, Commercial and high rise buildings and Township development project and Mining related projectsExperienceExecuting, Managing, Planning, Controlling and completing the project as per master planExecuting the road project, Monitoring the work on daily basis, managing material, machines and man power, Quality and cost control and completing the project as per the planExecuting the Road project from earth work and then to pavement layers, Controlling the quality, cost, man-power, machinary and dealing with Consultants, Contractors and Project Manager to complete the project within the specified timeI was working as a site engineer and as a section incharge to execute road works and I have worked in Mumbai- Puna Express Way Project and after that I worked in Mehsana- Palanpur Road project alosLanguagesEnglishProfessional working proficiencyHindiFull professional proficiencyKannadaFull professional proficiencyMarathiProfessional working proficiencyTamilLimited working proficiencySkillsEducationGovt Polytechnic Belgaum, KarnatakaDiploma in Civil Engineering, A preview of what LinkedIn members have to say about Muragesh:ReadingTravellingLearning new Technologynet surfing and Investing
View Muragesh’s full profile to...See who you know in commonGet introducedContact Muragesh directlyNot the Muragesh Hiremath you’re looking for?
People Also ViewedGM at Plem Construction Ltd, Malawi.Country Director - Plem Construction Ltd Zambiasite engineer at Plem constructionClimate Smart Agriculture Project Manager at Kusamala Institute of Agriculture and EcologyOfficer: Procurement & Logistics at PLEM CONSTRUCTION LTDQuantity Surveyor at Plem Construction LimitedGeneral Manager / Senior Engineer at InfraCon LtdSenior Engineer at Royal AssociatesCivil Engineer at Royal AssociatesSOLE PROPRIETOR @ GENUINE COMPUTER SERVICES / SHREEBALAJI HR SOLUTIONS
LinkedIn member directory:you must spend as much time as you can _____Engilsh well_作业帮
拍照搜题，秒出答案
you must spend as much time as you can _____Engilsh well
you must spend as much time as you can _____Engilsh well
onspend time on english《高昌馆杂字》
华夷译语·高昌馆杂字》是明代编篡的一部汉文、回鹘（古维吾尔）文对照的分类词汇集，由汉义、回鹘语汉文音译、回鹘文对照构成，是最早的汉-回鹘语词典。有四种版本，三种藏北京图书馆，一种藏中央民族大学图书馆。
《高昌馆杂字》编篡的年代大概是在明永乐五年（1407），即东疆一代的回鹘人人尚未信仰伊斯兰教时期，所以词汇中基本没有阿拉伯、波斯语词汇，较好地反映了前伊斯兰时期突厥-回鹘语的原貌。
《高昌馆杂字》词语共分十七门类，含1000多条词。
下表中汉文、音译都是原文，回鹘语系用ULY转写，“现代维吾尔语”一栏系本人所加。
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
天文门 asman
现代维吾尔语
Tengri\asman
苦儿起列的
g&ldurmama
ot chag&ldi
shik&derin
Hesen-h&sen
k&n tutuld&
k&n tutuledi
ay tutuld&
ay tutuldi
bul&t& bold&
hawa tutuldi
阿嗔的板的
acheld& bold&
hawa &childi
苦儿哈板的
qughaq bold&
qurghaq boldi
tang s&z&ldi
卜儿孤板的
b&rk&t boldi
qarangghu boldi
哈朗呼板的
Qarangghu bold&
k&n ch&qt&
k&n chiqti
k&n& batt&
k&n& patti
烟得伯喇的
yel tebretti
Shamal chiqti
呀木儿呀的
yamghur yaghd&
yamghur yaghdi
esin bold&
meyin shamal
b&rghan(borghan)
yaruq yashuq
忒林允秃思
tal&m yultuz
altun qazuq
altun qozuq
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
地理门 Yer
现代维吾尔语
Oyman\ azgal\ orek
T&wen\ pes
Chang-tozang
Daban（达坂）
Dawan\tagh choqisi
Baq burluq
Terilghu yer
Tam（现指墙）
木思夕思的
塔佞阿黑思
Taghn&ng agh&z
Tagh &ghizi
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
时令门&&&&&
现代维吾尔语
Etiyaz\ bahar
Y&lang bold&
S&r&n\ salqin
Isiq bold&
eski(现意：坏)
卜力烟板的
Bul&yan bold&
Yilman\ issiq
Soyuq bold&
克扯哈朗呼
Keche qarangghu
克扯列板的
Kecherek bold&
Soyuq tongd&
Qurud&(现意：干了)_
Qurghaq boldi
卜伦黑阿儿得几
Burunqi erdiki
Burunqi\ qedimqi
Tangda k&n
Tangda y&l
克力儿几因
Kelirki y&l
板都儿几因
Bulturki y&l(现意：去年)
Aldinqi yil
Birinchi ay
Ikkinchi ay
&Uch&nch ay
&Uch&nchi ay
土儿钝尺哀
T&rt&nch ay
T&tinchi ay
Bishinch ay
Beshinchi ay
Alt&nch ay
Altinchi ay
Yitinch ay
Yettinchi ay
S&kzinch ay
Sekkizinchi ay
Toghuzunch ay
Toqquzunchi ay
Oninchi ay
必儿以起儿命尺哀
Bir ichiirminch ay
Onbirinchi ay
Qaqshabut ay
Onikkinchi ay
Sh&n ay\j&n ay
K&n k&ninge
S&kiz chaq
Sekkiz mewsum
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
现代维吾尔语
Yangaq(现意：下巴)
Tish(同库车方言)
Lew\ kalruk
adaq(ayaq)
m&re\ dola
qaren(现意：牛羊肚子)
t&k tulung
塔儿塔儿喇的
ter terledi
uttur chish
撒恨都儿古尺
sagh&ndurghuche
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
花木门&&&&
明代汉语音译
现代维吾尔语
G&l\& ch&chek
Miwe\ yimish
Qam&sh(现指芦苇)
Purchaq\ mash
Badam（现指巴旦木）
Qara yaghach
喀拉亚哈其
Neshp&t\& amut
J&ze\ apilsin
Chiwiq\shax
哟普尔玛克
土苦儿主黑
&Tuqurchuq&
Qonaq(现指高梁)
Cey\& k&ktat
Sung piyaz
K&de\jusey
哈密失佞思哈黑
Qam&shning tusqaq&
Bambuk bixi
哈密失佞苦儿主黑
Qameshning tuqurchuq&
Qomush bixi
Qarghay urughi
Much\& qaramuch
Hajo\kawawachin
K&wez\paxta
哈得思扯扯
Qad&z chechek
Dora-darman
已投稿到：
以上网友发言只代表其个人观点，不代表新浪网的观点或立场。Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Aviatsiya (frans. aviation, lot. avis — qush) — havodan og‘ir uchish appa-ratlarida yer atrofidagi havo bo‘shlig‘i (atmosfera)da parvoz qilish b-n bog‘liq tushuncha. A. da samolyotlar, vertolyotlar, planerlar ishlatiladi. Shu apparatlar-dan parvoz qilish (uchish) uchun foyda-lanadigan tashkilot (xizmat) ham A. deb ataladi. A. fuqaro A va harbiy A. ga bo‘linadi. Fuqaro A. si yo‘lovchilar va yuklarni tashishda ishlatiladi. Uning transport, sanitariya xizmatiga, o‘quv-sport va maxsus ishlarga mo‘ljallangan (q.x.da, aloqada, geologiya-qidiruv ishla-rida, baliq ovlash va b.da ishlatiladi-gan) xillari bor. Yo‘lovchilar va yuklar-ni doimo tashishni ta'minlash uchun fuqaro A.si tarkibiga samolyotlar va vertolyotlar saroyi, uchishni ta'minlay-digan turli xizmatlar, aerodrom va aero-port kiradi. Harbiy A. esa quruklikdagi qo‘shinlar, harbiy-dengiz kuchlari, havo hujumidan mudofaa qilish qo‘shinlari b-n birgalikda harakat qiladi hamda mustaqil vazifalarni bajaradi.Fuqaro A. sohasida Leonardo da Vinchi havodan og‘ir apparatlarda uchish mumkinligini birinchi bo‘lib asoslash-ga urindi. U qushlarning uchishini ku-zatib, havodan og‘ir apparatlarda uchish mumkinligi to‘g‘risidagi g‘oyani ilgari surdi. M. V. Lomonosov jahonda bi-rinchi bo‘lib vertolyot modelini yaratdi: dvigatel vazifasini o‘tovchi prujina ta'sirida vintlar aylanganda model yuqoriga ko‘tarildi. D. I. Mendeleev hayotining oxirigacha aerodinamika va A. masalalari b-n shug‘ullandi. U 1887 y. aerostatda mustaqil uchib, 3350 m balandga ko‘tarildi. A. G. Eyfel ver-tolyot vintlarining ko‘tarish kuchini o‘rganishga oid tajribalar o‘tkazdi. A. N. Lodigin uchish apparatlariga elektr dvigatellari o‘rnatish g‘oyasini ilgari surdi. A. F. Mojayskiy bir necha samo-lyot modelini qurdi, bu modellarni si-novdan o‘tkazib, 1881 y. samolyoti uchun patent oldi. A. F. Mojayskiy o‘z samolyo-tiga quvvati 30 (kattasiniki 20 va kichi-giniki 10) o.k. ga teng bo‘lgan ikkita bug‘ dvigateli o‘rnatdi. Bu samolyot monoplan tipida bo‘lgan. 19-a. 90-y.larida rus ixtirochisi V. V. Kotov planerlarning ba'zi modellarini ishlab chiqdi. 1894 y.da K. E. Siolkovskiyning ,,Aeroplan“, ya'ni ,,qush nusxa uchish mashinasi“ de-gan asari bosilib chiqdi. Siolkovskiy bu asarida suyri shaklli monoplan loyihasini, uning uchish nazariyasi va hisobini berdi. 1892 y.da ingliz kon-struktori Filippe aeroplani bir necha sekundgina havoga ko‘tarildi. 1898 y.da muhandis Xiram Maksimning samolyoti sinab ko‘rildi, ammo bu samolyot havoga sal ko‘tarilgach, yerga quladi.Amerika prof. Lengli benzin b-n ishlaydigan, quvvati 50 o.k. ga teng mo-tor o‘rnatilgan samolyot qurdi, bu sa-molyot katapulta yordamida uchirib si-nalayotganda havoga ko‘tarildi-yu, shu zahoti ag‘darilib tushdi. Fransuz kon-struktori Kleman Ader ko‘rshapalak shaklidagi uchish apparati (,,Avion“)ni qurdi (1897), u 300 m uchib borib, yerga ag‘darildi. Nemis muhandisi Otto Lili-yental 1891—96 y.larda o‘zi loyihalagan planerlarda juda ko‘p marta uchdi va 1896 y. 9 avg .da 20 m balandlikdan planerda yerga qulab, halok bo‘ldi.0AQShda aka-uka Vilbur va Orvil Raytlar planerda uchishni o‘rganib olgan-laridan keyin samolyot qurdilar. Orvil Rayt bu samolyotda 1903 y. uchib ko‘rdi. Bu samolyotga quvvati 16 o.k.ga teng dviga-tel o‘rnatilgan edi. Birinchi uchishda samolyot 32 m gacha parvoz qildi, uchish 3,5 sek. davom etdi. A.ning rivojlani-shida N. Ye. Jukovskiy va S. A. Chapligin asarlari muhim rol o‘ynadi: Jukovskiy samolyot qanotlariga ta'sir qiluvchi kuchlar hisobini berdi, bir qancha qanot shakllarini yaratdi va ularni sinovdan o‘tkazish usullarini ko‘rsatdi, Chapligin katta tezliklar aerodinamikasiga asos soldi.A. 20-a. boshidan tez sur’atlar b-n rivojlana boshladi, 1908 y. uchish uzoq, ligi bo‘yicha qo‘yilgan rekord 2 soat 18 min.ni, 1912 y. 13 soat 17 min.ni, tez uchish rekordi esa 1909 y. 80 km/soatni, 1912 y. 170 km/soatni tashkil etdi. Sa-molyotda 1909 y. atigi 510 m balandda uchilgan bo‘lsa, 1913 y. 5610 m balandda uchildi. 1909 y.da fransuz konstruktor-uchuvchisi L. Blerio ,,Blerio-XI“ nom-li samolyotida Lamansh bo‘g‘ozi orqali Fransiyadan Angliyaga uchib o‘tdi. Shu yili bir qancha mamlakatlarda dastlabki A. zavodlari qurildi. Akad. B. N. Yurev 1910 y. bir vintli vertolyot loyihasini tuzdi va shu loyiha asosida vertolyot qurdi (1912). Moskvada tashkil etilgan xalqaro ko‘rgazmada vertolyot uchun Yurev oltin medal b-n mukofotlandi.Rus muhandisi Ya. M. Gakkel 1910 y. qo‘sh qanotli samolyot qurdi. 1911 y. ko‘p yuk ko‘tara oladigan va uzoq, ma-sofaga qo‘nmay ucha oladigan samolyot loyihalanib, sinab ko‘rildi. Shu yili rus ixtirochisi I. I. Sikorskiy 4 mo-torli ,,Ilya Muromes“ samolyotini qurdi. 1914 y. AQShda ,,Kertiss“ sa-molyoti, 1915 y. Germaniyada ,,Simens Shukker“ samolyoti qurildi. 1914 y. rus konstruktori V. A. Slesaryov ,,Svyato-gor“ samolyoti loyihasini tuzdi, bu sa-molyot ikki motorli, qo‘sh qanotli edi. Rus konstruktori D. P. Grigorovichning M-5 (1915) va M-9 (1916) markali uchar qayiqlari o‘sha davrda eng yaxshi gidro-samolyot hisoblangan. A. texnikasining rivojlanishi b-n bir qatorda dunyo olimlari aerodinamika va samolyotning mustahkamligi sohasida nazariy izla-nishlar va tajribalar o‘tkazdilar, samo-lyot va havo vinti nazariyasi, samolyotlar-ning tezligi va uchish balandligi ustida ishladilar.20-y.lar boshlarida A. sanoati-da metall konstruksiyali samolyotlar qurilishi tez rivojlana boshladi. A. N. Tupolev 1923 y. ANT-1, so‘ngra ikki o‘rinli ANT-2 samolyotini yaratdi. Tupo-lev rahbarligida loyihalangan ANT-3 (,,Proletariy“) samolyotida 1926 y. uchuv-chi M. M. Gromov Yevropani aylanib uchib o‘tdi. Amerikaning ,,Rayan“ firmasida tayerlangan samoletda 1927 y.da uchuv-chi Ch. Lindberg birinchi marta AQShdan Atlantika okeani orqali Yevropaga uchib o‘tdi. 1928 y.da ,,Bremen“ W-33 (Germa-niya) samolyotida birinchi marta Yevro-padan Atlantika okeani orqali Shimo-liy Amerikaga uchib o‘tdi. Amerikaning ,,Duglas“ firmasi tayyorlagan DS-3 va S-47 samolyotlaridan ko‘p yillar davo-mida dunyoning ko‘pgina mamlakatlarida foydalanildi. Tupolev rahbarligida loyihalangan ANT-4 (TB-1) samolyoti-da 1929 y. uchuvchi S. A. Shestakov Mo-skvadan ko‘tarilib, Sibir, Tinch okean orqali 20000 km parvoz qilib, Nyu-Yorkka qo‘ndi. 1928 y. ANT-9, keyin ANT-25 (RD) samolyotlari yaratildi. 1937 y. 18—20 iyunda uchuvchilar V. P. Chkalov, G. F. Baydukov va shturman A. B. Belyakovlar ANT-25 samolyotida Moskva—Shimoliy qutb—Vankuver (AQSh) marshruti bo?yicha 8504 km masofani 63 soatu 16 min.da qo?nmay uchib o?tishdi. 30-y.lardan boshlab biplanlan monoplanga o?tildi. Bu esa aerodinamika, qurilish mexanikasi va dvigatel qurilishidagi yutuqlarga bog?liq edi. Mustahkamlikka hisoblashning aniq usullari yaratildi. Samolyotlar g?ildiraklarini tormozlashni ishlab chiqish hamda qanotni mexanizatsiyalash qanotlarga tushadigan kuchlarni oshirishga imkon berdi va shu b-n chish tezligi oshirildi. 1915 y.da ,,Fokker“ (Germaniya) samolyoti uchish tezligi 150 km/soat, uchish balandligi 5000 m bo?lgan bo?lsa, 1920 y.da bu ko?rsatkich ,,Fokker“ D-VII, ,,Fokker“ D-VIII (Germaniya), ,,Balilla“ A-1, ,,Ansaldo“ SVA-10 (Italiya) da 200 km/soat, 7000 m ga, 1940 y.da esa Xauker ,,Xarrikeyn“, ,,Spit-fayer“, Mk-1 (Angliya), ,,Brusten“ F2A-1, ,,Kertiss“ R-36A, ,,Boum“ V-150 (AQSh) samolyotlarida 660 km/soat, 12000 m ga etdi. Shu bilan birga samolyotlarning uchish uzoqligi ham ortib bordi. 1915 y.da bu ko?rsatkich 400 km bo?lgan bo?lsa, 1940 y.ga kelib 4000 km ga etdi. Seriyalab ishlab chiqariladigan dvigatellarning quvvati 700 o. k.dan 2000 o. k.gacha etkazildi. Rossiya, Angliya, Germaniya, Italiya va AQShda reaktiv dvigatel yaratish borasida qizg?in ish olib borildi. 1943—50-y.larda Angliyaning De Xevillend va Komitem Brabazen aviatsiya firmasi 40 yo?lovchiga mo?ljallangan ,,Komet-1“ reaktiv samolyotini ishlab chiqdi va sinovdan o?tkazdi. Uning uchish tezligi 800 km/soat, uchish balandligi 12 km, uchish uzoqligi 1650 km. 1952 y.da uning ,,Komet-2“, ,,Komet-ZV“ va ,,Komet-4“ zamonaviylashtirilgan modellari ishlab chiqarila boshlandi. 1955 y. A. N. Tupolev rahbarligida TU-104 reaktiv samolyoti qurildi. Bu samolyot soatiga 800 km tezlik b-n
m balandlikda 3000 km masofani qo?nmay uchib o?ta olgan. 1958 y.da AQSh da birinchi ,,Boing-707-120“ reaktiv samolyoti qurildi. 120 yo?lovchiga mo?ljallangan bu samolyotning uchish tezligi 845 km/soat, uchish balandligi 11 km, uchish uzoqligi 6000 km. 1959 y.da Fransiyada ,,Karavella“ samolyoti qurildi. Reaktiv yo?lovchi samolyotlarning tejamsizligi tufayli turbovintli dvigatel (TVD) o?rnatilgan samolyotlar ishlab chiqarishga o?tildi. 1952 y.da ingliz konstruktorlari ana shunday konstruksiyali ,,Bristol-175“ (,,Britaniya“) samolyotini yaratdilar (63—79 o?rindiqli, to?rt dvigatelli, uchish tezligi 570 km/soat, uchish uzoqligi 8600 km bo?lgan). 1957 y. turbovintli IL-18 samolyoti qurildi. 1956 y. O. K. Antonov rahbarligida 2 ta turbovintli dvigatel o?rnatilgan 40 o?rinli AN-24 samolyoti, shundan keyin 4 ta turbovintli dvigatel o?rnatilgan 84 o?rinli AN-10 samolyoti qurildi. Keyinchalik 1959 y.da ,,Elektra“ (AQSh) samolyoti ishlab chikarila boshlandi. So?ngra S. V. Ilyushinning 186 o?rinli IL-62 yo?lovchi samolyoti, 350 o?rinli IL-86 aerobusi yaratildi. Rus ixtirochisi I. P. Bratuxin ikkita dvigatel o?rnatilgan ,,Omega“ vertolyotini va ikki motorli B-11 vertolyotini kurdi. 1961 y. turbovintli V-2 hamda V-8, V-12 vertolyotlari qurildi. 1966 y.da Fransiya, Germaniya, Angliya, Niderlandiya va Ispaniyadagi aviatsiya firmalari birgalikda Yevropada yangi Eyrbas Indastri konsernini tuzdi. Shu yili AKSh dagi Lokxid, Boing , Duglas firmalari va Eyrbas Indastri konserni keng fyuzelyajli samolyotlar — aerobuslar yaratishga kirishdi. Shundan so?ng AQSh dagi firmalar L-1011 ,,Trister“, ,,Boing-747“ va DC-10 aerobuslarini, Eyrbas Indastri konserni esa A-300 samolyotlari ni ko?plab ishlab chiqara boshladi. 500 yo?lovchiga mo?ljallangan ,,Boing-747“ samolyotining uchish tezligi 935 km/soat, uchish uzoqligi 10000 km dan ortiq. Keyingi yillarda bu samolyotning bir necha zamonaviylashtirilgan modellari ishlab chiqarildi: 500 yo?lovchiga mo?ljallangan ,,Boing-747-100“, 516 yo?lovchiga mo?ljallangan ,,Boing-747-200V“, 670 yo?lovchiga mo?ljallangan ,,Boing-747SR“ va b. A-300 samolyotlari 280—345 yo?lovchiga mo?ljallangan ikki dvigatelli, uchish tezligi 917 km/soat, uchish uzoqligi
km. 1983 y.da bu samolyotning keyingi avlodlaridan A-300—600 ucha boshladi. Keyinchalik ,,Boing-747“ aerobusi b-n raqobatlashadigan A-310, A-320, A-330, A-321, A-340 va b. ishlab chiqarildi. Ko?p mamlakatlarda 1960 y. oxiridan boshlab tovushdan tezuchar samolyotlar yaratish ustida qizg?in ish olib borilmoqda. Rossiyada Tu-144, Angliya va Fransiyada ,,Konkord“, samolyotlari yaratildi. Bular soatiga
km tezlik b-n bir necha ming km masofaga qo?nmay ucha oladi. Harbiy samolyotlar 30 km balandlikda 10000 km masofaga qo?nmay uchadi. Harbiy A. Qadimda Xitoy va b. ba'zi mamlakatlarda harbiy maqsadlarda varrakdan foydalanilgan. Harbiy A. har qaysi mamlakatda turli vaqtlarda paydo bo?lgan. 1910 y. Fransiyada birinchi marta samolyotlar manyovrda ishtirok etib, razvedka vazifalarini bajardi. ;— 12 y.larda Tripolitaniya jangida (Italiya b-n Turkiya o?rtasida bo?lgan urushda) harbiy A. birinchi sinovdan o?tdi. 1913 y. Bolqon urushida ham A. dan foydala- nildi. 1913 y. ,,Ilya Muromes“ samolyotiga 4 ta pulemyot va bomba tashlash uchun maxsus asboblar o?rnatildi. O?sha yili bomba tashlash tajribasi asosida yangi aeroballistika faniga asos solindi. 1-jahon urushi boshlanganida Rossiyaning harbiy aviatsiyasida 263 ta, Germaniyada 232 ta, Fransiyada 156 ta, Avstriya-Vengriyada 65 ta, Angliyada 30 ta, AQSh da 30 ta, Italiyada 30 ta samolyot bo?lgan. l-jahon urushi paytida qiruvchi samolyotlar yaratildi. Qiruvchi samoletlarning uchish tezligi razvedka samolyotlarinikidan yuqori bo?lgan. 1915 y. maxsus bombardimonchi samolyotlar ixtiro qilinadi. Xuddi o?sha paytlarda dengiz samolyotlari ham paydo bo?ldi, ular dengizda razvedka qilish, dushman kemalariga, ob'ektlarga bomba tashlash vazifasini bajardi. O?z ustida 5—7 ta samolyotni olib yura oladigan avianoseslar paydo bo?ldi. 1-jahon urushidan keyin A. alohida va mustaqil qo?shin turi bo?lib qoldi. 1-va 2-jahon urushlari o?rtasida A. sohasida katta siljish bo?ldi. 1920 y. Rossiyada quvvati 200 o.k.ga teng dvigatelli samolyot ishlab chiqarildi. 30-y.lar boshida A. N. Tupolev TB-1 hamda TB-3 markali og?ir bombardimonchi samolyotlarni, 1935 y. uzun qanotli bir motorli TsAGI-25 samolyotini yaratdi. Bu samolyotda Moskvadan Shim. qutb orqali Amerikaga qo?nmasdan uchib o?tildi. S. V. Ilyushin ikki motorli bombardimonchi RB-3 samolyotini, A. S. Yakovlev eng yengil va tez uchadigan qiruvchi YaK-1 samolyotini yaratdi. Urush yillarida Yakovlev yana boshqa ko?plab qiruvchi samolyotlarni ixtiro qildi. 1940 y. A. I. Mikoyan b-n N. G. Gurevich 7—8 km balandlikda 600 km tezlik b-n uchadigan MIG-3 samolyo- tini ishlab chiqdilar. V. M. Petlyakov uzoqqa ucha oladigan bombardimonchi samolyot yaratdi. 2-jahon urushida Angliyada ,,Tayfun“, ,,Moskito“, ,,Lankester“, ,,Galifaks“ nomli yangi bombardimonchi samolyotlar ishlab chiqara boshlandi, AQSh da to?rt motorli, o?ta tezuchar qal'a B-29, ,,Eyrkobra“, ,,Boing-17“ bombardimonchi samolyotlari yaratildi. 1940—42 y.larda birinchi reaktiv dvigatelli samolyot ,,Kompini-Kaproni“, KK-1, KK-2 (Italiya), ,,Gloster“ (Angliya), ,,Erkomet“ (AQSh)lar uchdi. 1942 y.da turboreaktiv dvigatelli Me-262, Me-263 (Germaniya), ,,Meteor“ (Angliya) samolyotlari ishlab chiqarila boshlandi. 1945 y.da ,,Gloster Meteor-VI“ samolyotida uchish tezligi bo?yicha jahon rekordi o?rnatildi (969,9 km/soat), 1947—48 y.larda sobiq Ittifoqda La-15 va MiG15 reaktiv samolyotlari, YaK-23 reaktivqiruvchi, IL-28 va Tu-14 bombardimonchi samolyotlar yaratildi. 50—60-y.larda aerodinamika fanidagi yutuqlar, yuqori quvvatli dvigatellarning yaratilishi ,,tovush tezligi“dan tez uchadigan samolyotlarni yaratishga imkon berdi. Ular boshqariladigan raketalar b-n qurollantirildi. Yadro quroli va turli raketalar b-n qurollangan qiruvchi samolyotlar, razvedkachi, bombardimonchi, transport samolyotlari reaktiv hamda turbovintli motorlar b-n ta'minlandi. 80—90-y.larda Mig , Yak, Su markali samoletlarning turli zamonaviylashtirilgan modellari, AQShda ,,Fantom“ F-4, F-111, SR-71, Fransiyada ,,Miraj III“, ,,Miraj-IV“, Angliyada ,,Xarrier“ samolyotlari ishlab chiqarila boshlandi. Qurolli kuchlar ixtiyorida bo?lgan A. o?z vazifasiga ko?ra jangovar harbiy dengiz, havo hujumiga qarshi mudofaa hamda transport A.lariga, harbiy samolyotlar o?z taktik-texnik ko?rsatkichlari jihatidan og?ir strategik, o?rta strategik, engil taktik bombardimonchi, qiruvchi, razvedkachi, havoda samoletlarning benzin olishiga imkon beradigan samolyotlar va transport samolyotlariga bo?linadi. O?zbekiston ham samolyotsozlik rivojlangan mamlakatlardan biri hisoblanadi. O?zbekistonda samolyotlar ishlab chiqarish 40-y.lar boshiga to?g?ri keladi. 1941 y. Ximki sh. (Moskva viloyati)dan Toshkentga ko?chirib keltirilgan V. P. Chkalov nomidagi aviatsiya zavodi negizida barpo qilingan Toshkent aviatsiya zavodi (1996 y.dan ,,Toshkent aviatsiya ishlab chiqarish birlashmasi“ davlat aksiyadorlik jamiyati)da dastlab jangovar samolyotlar tayyorlangan. Urushdan keyingi yillarda IL-14, 1958 y.dan transport samolyotlari AN-10, AN-8, AN-12, 1966 y.dan AN-22 ,,Antey“ samolyotlari, 1973 y.da 40 t yuk ko?taradigan birinchi superlayner Il-76 ishlab chiqarildi. Il-76 samo-lyotning uchish tezligi 850 km/soat, uchish balandligi 12,1 km, uchish uzoqligi 8 ming km. 90-y.larda zavodning asosiy mahsuloti IL-76 MF transport samolyotlari bo?ldi. 1992 y.da birlashma o?zining birinchi yangi Il-114 samolyotini qurdi. 1995 y. bu samolyot Jukovskiy sh.da o?tkazilgan ko?rgazmaga qo?yildi. 1997 y.da avg .da Davlatlararo aviatsiya qo?mitasining Aviaregistri tomonidan Il-114 samolyotiga uchishga yaroqli degan sertifikat berildi. Bu samolyot (64 o?rinli, ikki dvigatelli) S. V. Ilyushin nomidagi konstruktorlik byurosida yaratilgan bo?lib, ekologik jihatdan toza, shovqinsiz, tejamli, qulayligi b- engil boshqariladi, betonli va gruntli yo?lkadan uchib chiqadi va qo?nadi. Uning maksimal tezligi 530 km/soat, uchish balandligi 7800 m, uchish uzoqligi 1000 km. Dvigateli Rossiya va Kanada mamlakatlarida ishlab chiqariladi. 1997 y.da S. Ilyushin nomidagi aviatsiya kompaniyasi (Rossiya) Il-114 samolyotini i. ch. va Il-76 MF samolyotini ta'mirlash huquqini beradigan xalqaro sertifikatlarni Toshkent aviasozlariga topshirdi.
. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
Vinogradov R. I., Ponomarev A. N., Razvitie samolyotov mira, M., 1991
Ruzmetov A. G., Krilya nezavisimogo Uzbekistana, T., 1999.
Bu . Siz uni , loyihaga yordam berishingiz mumkin.
almashtirish kerak.
Bu maqolada
Siz ularni topib va ushbu maqolaga qo?shib, loyihaga yordam berishingiz mumkin.
Ushbu maqolani yozishda
() ma'lumotlaridan foydalanilgan.
: Yashirin turkum:}